Adat Istiadat Silat Seni Gayong Malaysia
Adat Istiadat Penerimaan Sebagai Murid Gayong
Silat Seni Gayong adalah bersendikan adat. Jadi setiap orang yang menjadi ahli harus pula menjalani upacara mandi perlimau adat sebagai memenuhi syarat penerimaan sebagai murid Gayong. Di samping itu setiap bakal murid yang akan menjalani upacara mandi adat ini perlu menyediakan pengkeras yang berupa wang tunai. Walaupun pengkeras ini adalah hak Mahaguru/warisnya sebagai satu ikrar halal-menghalal di antara Mahaguru dangan muridnya, namun ia tidak diberatkan kepada mereka yang tidak mampu.
Adat-istiadat yang perlu ditempuhi oleh setiap pelatih ialah Perlimau Sintuk Tapak bagi pelatih lelaki dan Perlimau Sintuk Seni bagi pelatih wanita. Pengkeras yang dikenakan adalah seperti berikut:
- Perlimau Sintuk Tapak
- Perlimau Sintuk Seni
- RM11.50 (wanita)
- RM21.00 (lelaki)
Peralatan Mandi Perlimau Sintuk Tapak/Batu Putih/Buyung
- Sesisir pisang emas
- Sebiji limau nipis
- Akar sintuk
- Asam jawa
- Garam halus
- Kemenyan
- Bertih beras
- Tujuh pucuk jarum
- Pengkeras sebanyak RM11.50
Dalam upacara ini, pelatih dikehendaki bersih daripada hadas kecil dan besar(berwuduk).
Peralatan Mandi Perlimau Sintuk Seni
- Sesisir pisang emas
- Sebiji limau nipis
- Akar sintuk
- Asam jawa
- Garam halus
- Kemenyan
- Bertih beras
- 21 pucuk jarum
- Tujuh jenis kuntuman bunga
- Sebatang lilin putih
- Pengkeras sebanyak RM21.00
Bagi wanita, peralatannya adalah sama dari angka 1-9. Sebagai tambahan untuk wanita:
- Sekapur sirih lengkap dengan ramuannya
- Pengkeras sebanyak RM11.50
Peringkat Perlimau Sintuk Seni merupakan peringkat penuntutan ilmu ke peringkat yang lebih tinggi lagi. Pelatih akan memperoleh perbezaan dalam penuntutan ilmu (dibenarkan mempelajari ilmu Silat Seni Gayong setinggi mana yang mampu, termasuklah bermain apa jua senjata dan ilmu kebatinan - tertakluk kepada syarat-syarat tertentu), kedudukan, dan mulai memegang tanggungjawab.
Pada peringkat Perlimau Sintuk Tapak, pelatih hanya dibenarkan mempelajari ilmu Silat Seni Gayong setakat pelajaran Tapak Gayong sahaja.
Khatam/Tamat Pelajaran Permainan Seni Keris
Upacara perkhataman seni keris diadakan di laut (di tepi pantai). Perkhataman di laut merupakan salah satu adat-istiadat Seni Gayong dan juga merupakan cubaan atau dugaan terakhir kepada murid-murid Gayong setelah mereka tamat latihan menggunakan senjata tikam seperti keris. Keris mempunyai keistimewaan dalam sejarah Melayu kerana ia lambang kekuatan dan kependekaran pahlawan-pahlawan Melayu zaman silam, misalnya Hang Tuah lima bersaudara. Permainan keris mempunyai rahsia dan nilai seni yang halus lagi tersendiri serta tidak sama dengan senjata-senjata lain.
Bahan-bahan yang diperlukan untuk upacara Khatam Keris:
- Ayam (seekor)
- Bunga (tujuh jenis,tujuh warna)
- Sirih pinang berkapur gambir
- Pisang emas (sesikat)
- Kuih-muih Melayu(tujuh jenis)
- Lilin (sebatang)
- Pulut putih/kuning (sepiring)
- Limau nipis/akar sintuk
- Rokok daun bertembakau (segulung)
- Pelepah pisang
- Sehelai daun kelapa
Perkhataman Lembing di Air Terjun
Perkhataman di air terjun juga merupakan satu lagi adat-istiadat Seni Gayong khususnya diadakan bagi murid-murid yang telah tamat mempelajari pelajaran Seni Lembing. Seperti permainan keris, permainan lembing juga mempunyai rahsia dan nilai seni yang berbeza daripada senjata-senjata lain. Permainan lembing dikaitkan dengan Megat Terawis, seorang pendekar negeri Perak kerana kepakarannya bermain lembing.
Mandi Minyak
Mandi minyak adalah upacara tahunan Silat Seni Gayong ataupun upacara khas yang pelaksanaannya tertakluk kepada keizinan Mahaguru/Pemegang Amanah Silat Seni Gayong Malaysia dan Serantau. Upacara mandi minyak ini mesti diadakan di hadapan Mahaguru sendiri atau wakil mutlaknya.
Adat Menghadap Bertapak
Menghadap bertapak dilakukan semasa:
- Penerimaan penabalan
- Memohon izin bergelanggang
- Memberi hormat kepada majlis
Caranya:
Langkah maju/undur mestilah didahului dengan gerakan kaki kanan disertai angka kiraan (mengikut darjat). Di akhir kiraan mestilah berhenti dengan kaki kanan juga, lalu disusuli dengan duduk berlutut. Ini diikuti dengan kedua tapak tangan dirapatkan dan diacukan ke hadapan kepada yang berkenaan (mengikut darjat) dengan sembah(hormat).
(a)Mengikut darjat bermaksud di antara:
- yang memberi hormat
- yang dihormatkan
(b)Duduk berlutut pada ahli silat:
- Peringkat Tapak
- Pada akhir angka 3 atau 7 langkah maju, duduk berlutut mestilah dalam keadaan lutut kanan dipacakkan dan lutut kiri ditanamkan ke bumi. Begitu juga pada langkah akhir apabila mengundur.
- Peringkat Seni
- Pada akhir angka 3 atau 7 langkah maju, duduk berlutut dalam keadaan kedua-dua lutut ditanamkan ke bumi dan begitu juga pada langkah akhir apabila mengundur.